“Европын холбооны чөлөөт худалдааны дүрэм журамтай зөрчилдөж байна” гэсэн Дээд шүүхийн шүүгчдийн зөвлөлийн саналыг үл харгалзан Шотландын Засгийн газар согтууруулах ундааны доод үнийг тогтоох тухай шийдвэртээ бат зогсож байна.

Согтууруулах ундааны үнэмлэхүй доод үнийг тус улсын хэмжээсээр “нэг нэгж” нь 50 пенсээр (0.77 ам.доллар) тогтоож байгааг Шотланд вискиний холбоо эсэргүүцэн шүүхийн зарга үүсгэж болзошгүй байна (Тайлбар: One unit -нэг нэгж нь 10 миллилитр буюу найман грамм цэвэр спирт агуулагдах хэмжээ).

Гэсэн ч тус улсын тэргүүн сайд Никола Старжен амь насанд нөлөөлөхүйц, дэндүү хямд үнэтэй согтууруулах ундааны эсрэг арга хэмжээгээ үргэлжлүүлнэ гэдгээ мэдэгджээ. Тэрбээр “Согтууруулах ундааны доод үнийг тогтоох нь хямд үнэтэй, спиртийн агууламж өндөртэй согтууруулах ундааны хор уршгийг багасгахад шотландчуудын хувьд зөв алхам болно” гэж лхагва гарагт Эдинбург хотноо болсон хэвлэлийн хурлын үеэр хэлсэн байна.

Европын холбооны дээд шүүхийн зөвлөлийн тэргүүн Ив Бот “Хэрэв Шотландын Засгийн газар зөвхөн ард түмнийхээ эрүүл мэндийн тусын тулд л ийм алхам хийж буй бол доод үнэ тогтоохыг үгүйсгэх хууль зүйн үндэслэл байхгүй” хэмээн өнгөрсөн сард мэдэгдэж байсан юм. Хэрэв Европын дээд шүүх Шүүгчдийн зөвлөлийн саналыг баталгаажуулбал согтууруулах ундааны доод үнэ тогтоох ажилд томоохон тээг болно гэж хуульчид үзэж байна.

Гэхдээ Европын шүүхийн шийдвэрийг дагах, эсэхийг Шотландын улсын шүүх шийднэ гэдгийг Эдинбург дэх Холирудын ордны төлөөлөгч онцолжээ. Шотландын парламент 2012 оны тавдугаар сард согтууруулах ундааны доод үнэ тогтоохыг олонхийн саналаар дэмжсэн. Гэсэн хэдий ч Шотланд вискиний холбоо болон худалдааны бусад бүлэглэл парламентын шийдвэр нь согтууруулах ундааны хэрэглээг багасгахад нөлөөлөхгүйн зэрэгцээ чөлөөт худалдаанд хязгаарлалт болж байна гэж үздэг.

Түүнээс гадна энэхүү шийдвэр бусад оронд ч “үр дүнгүй, хууль зөрчсөн арга хэмжээг” хэрэгжүүлэх урьдач нөхцөл болж, Шотландын эдийн засаг, экспортод сөрөг нөлөөтэй гэдгийг тус нийгэмлэг илэрхийлсэн байна.

Харин Шотландын Засгийн газар Канад энэ төрлийн барааны доод үнийг 10 хувиар өсгөсөн нь согтууруулах ундаатай холбоотой нас баралтыг 32 хувиар багасгасан бодит туршлагад үндэслэн ийм шийдвэр гаргасан гэдгээ тайлбарлажээ.

Шотландуудын согтууруулах ундааны хэрэглээ нь Англи, Уэльсийнхээс 20 хувиар өндөр байдаг бөгөөд үүнээс үүдсэн хохирлын хэмжээ жилд 3.6 тэрбум фунт стерлингээр хэмжигддэг байна.