Метрополис хотуудын төвшинд хүрэх зорилго руугаа нэг алхам урагшиллаа
Э.Бат-Үүл даргын санаачилгаар хотын захиргаа “Улаанбаатар төмөр зам” хувь нийлүүлсэн нийгэмлэгтэй хамтран нийслэлийн дундуур дайран өнгөрч буй төмөр замыг чөлөөт цагаар нь хүн тээвэрт ашиглах зориулалт бүхий RA-2 маягийн “Railbus”-ыг Амгалан-Толгойт чиглэлд ирэх сарын 6-наас эхлэн нийтийн үйлчилгээнд оруулахаар төлөвлөж байгаа талаар бид өмнө нь мэдээлж байсан билээ.
Тэгвэл өнгөрсөн баасан гарагт энэхүү түүхэн үйл явдлын нээлт боллоо. ОХУ-ын “Трансмаш холдинг” компаниас энэ автобусыг авч байгаа аж. Өнгөрсөн долоо хоногт ОХУ-ын Тверийн вагон заводод үйлдвэрлэгдсэн евро стандартын суудлын 15 вагон Улаанбаатар төмөр замын суудлын вагоны паркад нэмэгдсэн бол өнгөрсөн баасан гарагт “Railbus”-ыг хүлээн авснаар хоёр томоохон үйл явдал “Улаанбаатар төмөр зам”-ын түүхэнд тэмдэглэгдэн үлдэх нь ээ.
Автобусны анхны зорчигчид нь Нийслэлийн Засаг дарга Э.Бат-Үүл, Зам тээврийн сайд А.Гансүх болоод бусад албаны хүмүүс байсан юм. “RA-2” загварын автобус нь нийт 136 хүний суудалтай бөгөөд 250-300 хүн зорчих боломжтой аж. Анхны зорчигчдоо суулган Толгойт өртөөг зорьж, 12:00 цагт Улаанбаатар төмөр замын буудлаас хөдөлж 20 минутын дараа Толгойт өртөөнд хүрсэн юм. Тус автобус нь нэг замтай үед өдөрт гурван удаа, хос замтай үед өдөрт зургаан удаа 100 километр цагийн хурдтай Толгойт-Амгалан чиглэлд 47 минут, Амгалан-Толгойтын чиглэлд 45 минут зорчих юм байна. Нөгөөтэйгүүр дээрх ажлын хүрээнд дөрвөн байршилд шинээр нам тавцант зогсоол ашиглалтад оруулж, хуучин нэг зогсоол засварлахад зориулан 300 сая төгрөгийг нийслэлээс шийдвэрлээд буй. Мөн “Улаанбаатар төмөр зам” Хувь нийлүүлсэн нийгэмлэгээс хотын дундуур шинээр төмөр зам барих ажлыг 2014-2015 онд 18.4 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтээр хэрэгжүүлж эхэлжээ.
Харин энэ оны тухайд Хархорин-Толгойт өртөө чиглэлд төмөр зам барьж хүлээлгэн өгөхөөр ажлаа эхлүүлээд байгаа юм. Нөгөөтэйгүүр, евро стандартад нийцсэн энэхүү “Railbus” нь манай орны хувьд цаашид цоо шинэ зорчигч тээврийн төрөл болон хөгжих гэнэ. “Улаанбаатар төмөр зам”-ынхан энэхүү үйлчилгээг нээхийн тулд 3.5 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийг өөрөөсөө гарган, 3.7 километр төмөр замын шинэ шугам барьж ашиглалтад оруулахаар төлөвлөж байгаа аж. Ингээд зогсохгүй, ирэх он гэхэд шугам “Улаанбаатар-Амгалан” хооронд үргэлжлүүлэн баригдаж, “Амгалан-Толгойт” гэсэн “Railbus” бүрэн шугам бүрнээр ашиглалтад орох аж. Ингэснээр нийслэлийн зорчигч тээврийн сүлжээний ачааллыг бууруулах зорилтын хэрэгжилтэд томоохон хувь нэмэр оруулах юм.
Зам тээврийн сайд А.Гансүх “Одоо Railbus зогсох тавцангийн санхүүжилтийг хүлээж байна. Мөн хос зам барих газрыг чөлөөлж өгөх хэрэгтэй байна” хэмээлээ. Энэхүү түүхэн үйл явдлыг холбогдох яам, Улаанбаатар төмөр зам хувь нийлүүлсэн нийгэмлэгтэй хамтран бодит ажил болгосон Нийслэлийн Засаг дарга Э.Бат-Үүлийн сэтгэгдлийг сонслоо. Тэрбээр, сэтгэгдэл маш өндөр байна хэмээгээд “Замын түгжрэл 30 хувиар буурна гэж мэргэжилтнүүд хэлээд байгаа. 30 хувь гэдэг асар өндөр тоо. Маш том дэвшил юм. Ингэснээр хотын зах, гэр хороолол гэх ойлголт байхгүй болно. Яагаад гэхээр хүмүүс үүнийгээ дагаад л суурьшлын бүсээ нэмэгдүүлэх бололцоотой болчихно. Тухайлбал, 20 минут давхиад л хүмүүсийг Толгойт, Нарантуулд хүргэчихдэг нийтийн тээвэр байж байхад хотын зах гэдэг ойлголт байхгүй болно. Тэгэхээр шинэ суурьшлын бүсээ тодорхойлоод барилгажуулж эхэлж болно гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл, тэнд үйлчилгээ эрхлэх хүмүүс маш хурдан үйлчилгээтэй нийтийн тээврээр холбогдчихно. Ер нь нийтийн тээврээ дагаж хот хөгждөг. Төмөр замаа дагаад худалдаа үйлчилгээ бүх зүйл очно. Нөгөөтэйгүүр, бид зам дагуух тохижилтын ажилд анхаарах болно. Автобус цагт 160 км цагийн хурдтай явна. Жигдрэхээрээ тийм хурдтай явна. Өөрөөр хэлбэл, метротой адил хурдтай явахаар Биокомбанатаас Нарантуул хүрэхэд 20 минут л явна гэсэн үг. Бид хос замтай болчихоор явах замыг нь уртасгана. Шинэ суурьшлийн бүсүүд, алслагдсан дүүргүүдийн иргэдэд хүрсэн үйлчилгээ үзүүлэх болно. Ингэснээр ч нийслэл маань 2020 он гэхэд метротой болж, дэлхийн сая гаруй хүнтэй метрополис хотуудын төвшинд хүрнэ гэж ойлгож байна.
Ирэх сарын 6-наас өмнө амжуулж зогсоолуудаа хийхээр төлөвлөж байгаа. Энэхүү ажлын хүрээнд эхний ээлжинд нийт зургаан зогсоолын асуудлыг шийдвэрлэх юм. Төмөр замын гол тэнхлэг шугам дээгүүр олон улсын тээвэр яваад байгаа учир өдөрт гуравхан цагийн үйлчилгээ үзүүлэх боломжтой байна. Хос төмөр зам тавьчих юм бол өдөрт зургаагаас доошгүй тээвэрлэлт хийгээд байж болох юм. Л.Гансүх сайдын хэлж байгаагаар ахиад нэг “railbus” авна гэсэн. Ингээд хоёр “railbus” солбиод яваад байна гэсэн үг. Хэрэв ингэвэл бид төмөр замын үйлчилгээг хангалттай хүргэж чадахаар болж байна гэж ойлгож болох юм” хэмээлээ.