Н.Баярбат: Эрт илрүүлэг, үзлэгт хамрагдсан иргэд ходоодны хорт хавдрыг эрт үед нь мэдэх тохиолдол их байна
Улсын хоёрдугаар төв эмнэлэг (УХТЭ) нь ходоодны хорт хавдрыг дурангийн аргаар авах мэс заслыг эмчилгээндээ бүрэн нэвтрүүлсэн. Энэ удаа ходоодны хорт хавдрын талаар Улсын хоёрдугаар төв эмнэлгийн Ерөнхий мэс заслын тасгийн эмч Н.Баярбат дараах зөвлөгөө мэдээллийг өглөө.
-Ходоодны хорт хавдар үүсэх гол шалтгаан нь юу вэ?
Ходоодны хорт хавдар нь дэлхий нийтэд өвчлөлийн тоогоор тэргүүлэх хавдрын тоонд ордог. Монгол Улсын хувьд 2022 оны судалгаагаар хорт хавдрын шалтгаант нас баралтын тоогоор хоёрдугаар байранд орсон.
Үүсэх шалтгаан нь хеликовактерын шалтгаант ходоодны архаг хатингаршилт үрэвсэл, ходоодны шархлаа, амьдралын буруу хэв маяг, амьдралын буруу хэв дадал, давсны хэт өндөр хэрэглээ, хорт зуршил гэх мэт шалтгаанаас үүдэж ходоодны хорт хавдар үүсэх нь элбэг.
-Эрт илрүүлэг, үзлэг, оношилгоогоор ходоодны хорт хавдрын тохиолдол бүртгэгдэж байна уу?
Эрт илрүүлэг үзлэг оношилгоогоор ходоодны хорт хавдрын хожуу шатанд оношлогдох тоо эрс багассан. Хавдрын онош сонссон иргэдийн дийлэнх нь эрт үедээ илрүүлсэн байсан. Иргэд ч эрт үедээ илрүүлээд эмчилгээгээ эрт эхлүүлэн амьдралын чанараа дээшлүүлж байгаадаа талархалтай байгаа. Өөрт ямар нэгэн зовуурьгүй байх үедээ хавдрын оношоо эрт илрүүлж, эмчилгээгээ эхлүүлээд явж байгаа хэд хэдэн тохиолдол байна.
-Ходоодны хорт хавдрын үед ямар шинж тэмдэг илрэх вэ?
Ходоодны хорт хавдын эхэн үед ямар нэгэн шинж тэмдэг илэрдэггүй. Хоол идэх үед шингэц муудах, дотор муухайрах шинж тэмдгээр илэрдэг. Хожуу шатандаа орсон үедээ хэвлий, аюулхай орчмоор өвдөх, хоол идэхэд горойж тээглэх, юм идсэний дараа аюулхай орчмоор юм тээглэх, бөөлжих, нэг удаа идэх хоолны хэмжээ багасах, шалтгаан тодорхойгүйгээр турах, цус багадалтанд орох зэрэг шинж тэмдэг илэрдэг.
-Ямар шинжилгээгээр илрүүлэх боломжтой вэ? Ямар насныхан илүү өвдөх магадлалтай байна.
Хамгийн гол шинжилгээ бол ходоод, улаан хоолойг дурандаж, эд эсийн шинжилгээ авах юм. Эрт үедээ оношлогдвол эмчлэгдэх бүрэн боломжтой. Монгол Улсад хийгдсэн судалгаанаас харахад ходоодны хорт хавдрын 70 орчим хувь нь хожуу шатандаа оношлогдсон байдаг. 45-аас дээш насныхан өвдөх тохиолдол их байна. Ходоодны хорт хавдрыг эрт үед нь оношилвол ходоодны салст хуулах эмчилгээг дурангийн аргаар хийх боломжтой. Мөн ходоод мэс заслын аргаар тайрах, химийн аргаар эмчлэх боломжтой. УХТЭ нь дээрх бүх эмчилгээг хийж байна.
-Ходоодны хорт хавдар болон ходоодны бусад өвчнөөс хэрхэн урьдчилан сэргийлэх вэ?
Хамгийн түрүүнд хоолны буруу хэвшлээс татгалзах хэрэгтэй. Хэт халуун хоол хэрэглэхгүй байх, удаан хугацаагаар хоол идэхгүй байж байгаад гэнэт их идэх, идчихээд хэвтэх, давсны хэт хэрэглээ, хорт зуршил зэргийг багасгах хэрэгтэй.