2020.08.06-наас 07- нд шилжих өдрүүдэд Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын Цагаан хад суурьшлийн хилийн  онцгой бүст тээвэр хийж байсан Б, З нарын хоёр тээвэрчин ажил үүргээ биелүүлж явахдаа машиндаа болон эмнэлгийн анхны тусламж авах явцдаа нас барсан харамсалтай хэрэг гарлаа.

Талийгаач тээвэрчдийн ар гэрт нийт 14 мянган тээвэрчдийнхээ өмнөөс гүн эмгэнэл илэрхийлж, цаашид  төрд хаягдсан нүүрс тээвэрчид хүнд суртал, авилга шиг сонирхлын золиос болон амь насаа алдахгүй болгохын төлөө нэгдэн тэмцэхээ үүгээр илэрхийлж байна.

Энэ нь хүнд нөхцөлд  тээвэр хийж буй 10 мянган нүүрс тээвэрчдийн амь нас, эрүүл мэндийн баталгаа өдрөөс өдөрт алдагдаж, олон эрх ашиг сонирхлыг төлөөлсөн дарга нар, тэдний уялдаагүй зохион байгуулалтгүй үйл ажиллагаа, бодлогогүй шийдвэрийн золиос болж буйг байгааг харуулсан үйл явдал боллоо гэж тээвэрчдийн төлөөлөл үзэж, цаашид зөрчигдсөн эрх ашгаа хамгаалах үүднээс, тээврийг түр зогсоох хүртэл тэмцэхээр гарын үсгээрээ нэгдэж  эхлээд байна

ТББ, холбоодын зүгээс тээвэрчдэд тулгарч буй эрсдэл, хүндрэлийн талаар салбар яам төрийн байгууллагууд, уурхайн удирдлагуудад удаа дараа сануулж, шаардлага хүргүүлж  албан бичгээр хандсан ба сайд таны зүгээс болон Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газраас  уурхай болон чиглэлийн яамдын эрх бүхий сайд нарт тээвэрчдийн асуудлаар тодорхой үүрэг чиглэлийг өгч байгаа хэдий ч биелэлт хэрэгжилт “0” хувьтай, тээвэрчдийн амьдрал цаашлаад амь насны баталгаа өдөр өдрөөр алдагдсаар байна.

Тавантолгой –Цагаан хад гаалийн хяналтын бүс хүртэлх 230 км замын тээвэрт 1 тонн нүүрсийг 50-60 юань буюу хэт бага ханшаар тээвэрлэж буйг өөрчилж, тээврийн жишиг тарифт ойртуулах тухай Засгийн газрын 2019.06.25 -ний өдрийн хуралдааны 25 дугаар тэмдэглэлээр ЭТТ ХК-ийн захирал Б.Ганхуяг болон тухайн үеийн  ЗТХЯ, Гадаад харилцааны  сайд нарт   өгсөн үүрэг даалгавар бүтэн жил өнгөрөхөд биелсэнгүй.

2020.06.14 -ний өдрийн  УУХҮЯ, ЗТХЯ, Эрдэнэс Монгол ХХК, тээвэрчдийн төлөөлөл ТББ -уудын хамтарсан хурлаар шийдвэрлэсэн Таватолгойн хүнд даацын замаар 80+ тээврээс бусад -80 тээврийг зогсоох , уурхайд ачилт хийхгүй байх. МУ-ын нутаг дэсгэрт хийгдэж буй уртын тээврийн тарифыг тээврийн жишиг тарифт ойртуулах талаар гаргасан шийдвэр өнөөдрийг хүртэл огт хэрэгжсэнгүй. Төрийн захиргааны болон таны танхимын засгийн газрын сайдуудын гаргасан шийдвэр чиглэл дарга түшмэдүүдийн гар дамжин дунд, доод шатандаа тамгатай цаас болон үлдэж,  цөөнх хүмүүс бүлэглэлийн  явцуу эрх ашгийг давж чадахгүй байгаагаас хөлс хүчээ шавхан зүтгэсээр байгаа хэрнээ тээвэрчдийн амьдрал дор орж, хүнсээ хэмнэн өрөө зээлээ ухрааж тэссээр байгаа ч ар гэр нь орлогогүй болж байна.

Шийдэл хүлээж цөхөрсөн Тавантолгой-н тээвэрчид 2020 оны 8 дугаар сарын 14 -ний өдрөөс экспортын зам дагуу зогсолт эхлүүлж ар гэр, амьдрал,  амь нас , эрүүл мэндийн баталгааныхаа төлөө нэгдэн тэмцэхээр гарын үсгээ цуглуулж эхэлсэн талаар тус холбоонд мэдэгдсэнийг танд үүгээр уламжилж дараах хугацаатай шаардлагыг дахин хүргүүлж байна.  

Үүнд:

1. МУ-ын Ерөнхий сайд Ухнаагийн Хүрэлсүх 2019оны 04 дүгээр сарын 07-ний өдөр тээвэрчдийн нийгмийн болон тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх  талаар яам агентлагийн дарга нар болон тус холбооны төлөөлөлтэй хийсэн уулзалтын үеэр шийдвэрлэсэн бүлэг асуудлын нэг болох  “ Уул уурхайн бүтээгдэхүүний олборлолт, тээвэрлэлт явагдаж байгаа нутагт төрийн байгууллагуудын ажлын уялдаа холбоог сайжруулах, нэгдсэн удирдлагаар хангах, нүүрсний тээвэрт үүсч байгаа хүндрэлийг шуурхай шийдвэрлэж байх үүднээс Засгийн газрын төлөөлөгч ажиллуулах “ –талаар өгсөн үүрэг чиглэлийг хэрэгжүүлж Засгийн газрын бүрэн эрхт тээврийн төлөөлөгчийг томилох.  Тавантолгой-Гашуун сухайт  чиглэлийн 14000 мянган тээвэрчид, 200 гаран ААНБ , түүний дээр байгаа олон эрх ашиг сонирхол бүхий оролцогч байгууллага, дарга нарыг нэгтгэн зангидсан төрийн төлөөлөлтэй болгох.
2. Зам тээвэр хөгжлийн сайдын 2019 онд баталсан “Тээврийн жишиг тариф”-ыг уртын тээвэрт мөрдүүлэх талаар Засгийн газрын удаа дараагийн өгсөн чиглэл, үүрэг даалгаврыг үл тоомсорлон, хэт бага тарифтай уртын тээврийг хуйвалдан хийж буй зохих албан тушаалтан нарт жирийн иргэн, бидний нэгэн адил  хууль үйлчлүүлж, хатуу хариуцлага тооцох.  “-80 тариф”-тай уртын тээврийн ачилтыг хоёр уурхайд  зогсоож,  “80+ “ жишиг тарифт тээврийг эхлүүлэх аргах хэмжээ авахыг  шинээр томилогдох Засгийн газрын бүрэн эрхт төлөөлөгчид үүрэг болгон, биелэлтийг хянаж 2020.08.18 -ний өдрийн дотор тээвэрчдийн төлөөлөлд хариу мэдэгдэх эдгээр болно.

Засгийн газарт хүргүүлсэн  урьдын шаардлага мэдэгдлийн адил бидний энэхүү эцсийн хатуу шаардлагыг үл тоомсорлон, яамдын сайд албан тушаалтнуудын дунд эзэнгүйдүүлж орхихгүй байхыг танаас дахин хүсье. 2020.08.18 -ний өдөрт багтаан тээвэрчдийн  шаардлагын хариуг өгөөгүй тохиолдолд ядуурал зовлонд өртсөн бидний тээвэрчид, тэдний ар гэрийнхэн нэгдэн цаг бусаар одсон тээвэрчин хань нөхдийнхөө амь насны хариуцлагыг нэхэж, шударга ёсны зарчмыг дээдлэн, үндсэн хуулиар олгогдсон эрхийнхээ дагуу, сайд таныг болон буруутай  албан тушаалтнуудад ха

2020.08.06-наас 07- нд шилжих өдрүүдэд Өмнөговь аймгийн Ханбогд сумын Цагаан хад суурьшлийн хилийн  онцгой бүст тээвэр хийж байсан Б, З нарын хоёр тээвэрчин ажил үүргээ биелүүлж явахдаа машиндаа болон эмнэлгийн анхны тусламж авах явцдаа нас барсан харамсалтай хэрэг гарлаа.

Талийгаач тээвэрчдийн ар гэрт нийт 14 мянган тээвэрчдийнхээ өмнөөс гүн эмгэнэл илэрхийлж, цаашид  төрд хаягдсан нүүрс тээвэрчид хүнд суртал, авилга шиг сонирхлын золиос болон амь насаа алдахгүй болгохын төлөө нэгдэн тэмцэхээ үүгээр илэрхийлж байна.

Энэ нь хүнд нөхцөлд  тээвэр хийж буй 10 мянган нүүрс тээвэрчдийн амь нас, эрүүл мэндийн баталгаа өдрөөс өдөрт алдагдаж, олон эрх ашиг сонирхлыг төлөөлсөн дарга нар, тэдний уялдаагүй зохион байгуулалтгүй үйл ажиллагаа, бодлогогүй шийдвэрийн золиос болж буйг байгааг харуулсан үйл явдал боллоо гэж тээвэрчдийн төлөөлөл үзэж, цаашид зөрчигдсөн эрх ашгаа хамгаалах үүднээс, тээврийг түр зогсоох хүртэл тэмцэхээр гарын үсгээрээ нэгдэж  эхлээд байна

ТББ, холбоодын зүгээс тээвэрчдэд тулгарч буй эрсдэл, хүндрэлийн талаар салбар яам төрийн байгууллагууд, уурхайн удирдлагуудад удаа дараа сануулж, шаардлага хүргүүлж  албан бичгээр хандсан ба сайд таны зүгээс болон Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газраас  уурхай болон чиглэлийн яамдын эрх бүхий сайд нарт тээвэрчдийн асуудлаар тодорхой үүрэг чиглэлийг өгч байгаа хэдий ч биелэлт хэрэгжилт “0” хувьтай, тээвэрчдийн амьдрал цаашлаад амь насны баталгаа өдөр өдрөөр алдагдсаар байна.

Тавантолгой –Цагаан хад гаалийн хяналтын бүс хүртэлх 230 км замын тээвэрт 1 тонн нүүрсийг 50-60 юань буюу хэт бага ханшаар тээвэрлэж буйг өөрчилж, тээврийн жишиг тарифт ойртуулах тухай Засгийн газрын 2019.06.25 -ний өдрийн хуралдааны 25 дугаар тэмдэглэлээр ЭТТ ХК-ийн захирал Б.Ганхуяг болон тухайн үеийн  ЗТХЯ, Гадаад харилцааны  сайд нарт   өгсөн үүрэг даалгавар бүтэн жил өнгөрөхөд биелсэнгүй.

2020.06.14 -ний өдрийн  УУХҮЯ, ЗТХЯ, Эрдэнэс Монгол ХХК, тээвэрчдийн төлөөлөл ТББ -уудын хамтарсан хурлаар шийдвэрлэсэн Таватолгойн хүнд даацын замаар 80+ тээврээс бусад -80 тээврийг зогсоох , уурхайд ачилт хийхгүй байх. МУ-ын нутаг дэсгэрт хийгдэж буй уртын тээврийн тарифыг тээврийн жишиг тарифт ойртуулах талаар гаргасан шийдвэр өнөөдрийг хүртэл огт хэрэгжсэнгүй. Төрийн захиргааны болон таны танхимын засгийн газрын сайдуудын гаргасан шийдвэр чиглэл дарга түшмэдүүдийн гар дамжин дунд, доод шатандаа тамгатай цаас болон үлдэж,  цөөнх хүмүүс бүлэглэлийн  явцуу эрх ашгийг давж чадахгүй байгаагаас хөлс хүчээ шавхан зүтгэсээр байгаа хэрнээ тээвэрчдийн амьдрал дор орж, хүнсээ хэмнэн өрөө зээлээ ухрааж тэссээр байгаа ч ар гэр нь орлогогүй болж байна.

Шийдэл хүлээж цөхөрсөн Тавантолгой-н тээвэрчид 2020 оны 8 дугаар сарын 14 -ний өдрөөс экспортын зам дагуу зогсолт эхлүүлж ар гэр, амьдрал,  амь нас , эрүүл мэндийн баталгааныхаа төлөө нэгдэн тэмцэхээр гарын үсгээ цуглуулж эхэлсэн талаар тус холбоонд мэдэгдсэнийг танд үүгээр уламжилж дараах хугацаатай шаардлагыг дахин хүргүүлж байна.  

Үүнд:

1. МУ-ын Ерөнхий сайд Ухнаагийн Хүрэлсүх 2019оны 04 дүгээр сарын 07-ний өдөр тээвэрчдийн нийгмийн болон тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх  талаар яам агентлагийн дарга нар болон тус холбооны төлөөлөлтэй хийсэн уулзалтын үеэр шийдвэрлэсэн бүлэг асуудлын нэг болох  “ Уул уурхайн бүтээгдэхүүний олборлолт, тээвэрлэлт явагдаж байгаа нутагт төрийн байгууллагуудын ажлын уялдаа холбоог сайжруулах, нэгдсэн удирдлагаар хангах, нүүрсний тээвэрт үүсч байгаа хүндрэлийг шуурхай шийдвэрлэж байх үүднээс Засгийн газрын төлөөлөгч ажиллуулах “ –талаар өгсөн үүрэг чиглэлийг хэрэгжүүлж Засгийн газрын бүрэн эрхт тээврийн төлөөлөгчийг томилох.  Тавантолгой-Гашуун сухайт  чиглэлийн 14000 мянган тээвэрчид, 200 гаран ААНБ , түүний дээр байгаа олон эрх ашиг сонирхол бүхий оролцогч байгууллага, дарга нарыг нэгтгэн зангидсан төрийн төлөөлөлтэй болгох.
2. Зам тээвэр хөгжлийн сайдын 2019 онд баталсан “Тээврийн жишиг тариф”-ыг уртын тээвэрт мөрдүүлэх талаар Засгийн газрын удаа дараагийн өгсөн чиглэл, үүрэг даалгаврыг үл тоомсорлон, хэт бага тарифтай уртын тээврийг хуйвалдан хийж буй зохих албан тушаалтан нарт жирийн иргэн, бидний нэгэн адил  хууль үйлчлүүлж, хатуу хариуцлага тооцох.  “-80 тариф”-тай уртын тээврийн ачилтыг хоёр уурхайд  зогсоож,  “80+ “ жишиг тарифт тээврийг эхлүүлэх аргах хэмжээ авахыг  шинээр томилогдох Засгийн газрын бүрэн эрхт төлөөлөгчид үүрэг болгон, биелэлтийг хянаж 2020.08.18 -ний өдрийн дотор тээвэрчдийн төлөөлөлд хариу мэдэгдэх эдгээр болно.

Засгийн газарт хүргүүлсэн  урьдын шаардлага мэдэгдлийн адил бидний энэхүү эцсийн хатуу шаардлагыг үл тоомсорлон, яамдын сайд албан тушаалтнуудын дунд эзэнгүйдүүлж орхихгүй байхыг танаас дахин хүсье. 2020.08.18 -ний өдөрт багтаан тээвэрчдийн  шаардлагын хариуг өгөөгүй тохиолдолд ядуурал зовлонд өртсөн бидний тээвэрчид, тэдний ар гэрийнхэн нэгдэн цаг бусаар одсон тээвэрчин хань нөхдийнхөө амь насны хариуцлагыг нэхэж, шударга ёсны зарчмыг дээдлэн, үндсэн хуулиар олгогдсон эрхийнхээ дагуу, сайд таныг болон буруутай  албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцож огцруулахаар хүчээ нэгтгэн тэмцэхээ үүгээр мэдэгдэж байна.    

Таг битүү,хөргөлтийн систем нь ажилладаггүй, агааржуулалтгүй шалаанзны кабинд 60-90 хоног амьдарч, унтаж хооллож, дотроо бие засч, хэт халуунд онцгой дэглэмд ар гэрээ умартан зовж зүдрэн зүтгэж буй 14 мянган тээвэрчдийн асуудлыг онцгой анхаарч арга хэмжээ авахыг хүсч  чиглэлийн яамдын сайд нар, ЭТТ ХК -ийн дарга удирдлагууд болон Засгийн газарт хаягласан  тээвэрчдийн болон ар гэрийн төлөөллийн  хүсэлт энэхүү албан шаардлагаар хоёр сарын дотор 3дах  удаа болж буйг энд  онцлон  танд мэдэгдье.                                 

2020.08.12

БАЯНЗАМ ТЭЭВЭРЧДИЙН ХОЛБОО НҮТББ

ТЭЭВЭРЧДИЙН ГЭРГИЙ НАРЫН ХОЛБОО НҮТББ